طراحی، تولید، اجرا و ارزشیابی بازی رایانه ای آموزشی قیفاووس مبتنی بر مدل طراحی آموزشی doddel در درس علوم مقطع راهنمایی

با توجه به خلا تحقیقات داخلی در زمینه تولید بازی های رایانه ای آموزشی و نیز احساس نیازی که دیده می شود، تصمیم به طراحی و تولید بازی رایانه ای آموزشی گرفته شد. برای این که بازی بتواند هم جنبه سرگرمی و هم جنبه آموزشی داشته باشد و نیز تعامل مناسبی میان طراحان آموزشی و طراحان بازی های رایانه ای در فرآیند تولید اتفاق بیفتد، از مدل طراحی آموزشی doddel کمک گرفته شد. علیرغم شواهدی که دال بر اثربخش بودن استفاده از این مدل هستند، تا کنون هیچ مطالعه تجربی ای برای یافتن نقاط قوت، نقاط ضعف و بهبودهای احتمالی این مدل انجام نشده است. لذا هدف مطالعه در پیش رو علاوه بر طراحی، تولید، اجرا، ارزشیابی و بالانس کردن نمونه اولیه تولید شده، ارزشیابی مدل doddel نیز می باشد. برای نیل به این اهداف محقق به دنبال یافتن پاسخ به سوالات زیر است: 1) در نمونه اولیه بازی تولید شده بر اساس این مدل تا چه میزان اصول طراحی بازی و اصول رویکرد یادگیری مبتنی بر بازی های رایانه ای رعایت شده است؟ 2) برای بالانس کردن نمونه اولیه چه اصلاحاتی باید بر روی آن صورت پذیرد؟ 3) نقاط ضعف و قوت مدل این چه هستند؟ 4) چه اصلاحاتی می توان بر روی آن اعمال کرد؟ در پژوهش حاضر نمونه اولیه بازی رایانه ای آموزشی قیفاووس برای آموزش مفاهیم نورشناسی (اپتیک) در درس علوم مقطع راهنمایی بر اساس این مدل طراحی و تولید شد. برای بررسی این نمونه، روش شناسی پژوهش تکوینی به کار گرفته شد و در آن از مشاهده، مصاحبه تفکر با صدای بلند، مصاحبه نیم-ساختار یافته، و بررسی مستندات برای جمع آوری داده های تکوینی استفاده گردید. نتایج نشان داد که برای بالانس کردن نمونه اولیه تولید شده و نیز رعایت کردن نکاتی برای داشتن محصول نهایی بهتر مهم ترین پیشنهاداتی که می توان مطرح نمود عبارتند از: 1) اضافه شدن بخشی برای مستندات علمی و پس زمینه های علمی معماها؛ 2) طراحی یک نوع سیستم ارزشیابی در پایان هر بخش از بازی؛ 3) ساده تر شدن واسط برای ساده تر شدن استفاده از بازی برای مخاطبان با سنین پایین؛ و 4) تعبیه سیستم پاداش و امتیازدهی. همچنین، doddel می تواند به مدل طراحی آموزشی بهتری تبدیل شود اگر در این ابعاد بهبود یابد: 1) در نظر گرفتن فرآیندی غیرخطی برای مدل؛ 2) در نظر گرفتن مولفه های نیازسنجی و بازاریابی محصول نهایی در مرحله آنالیز موقعیت؛ 3) اشاره به مولفه های تصمیم گیری در مورد چگونگی و زمان ارزشیابی مفاهیم آموزشی در بازی، و سیستم راهنمایی بازی در مرحله مستند طراحی؛ و 4) لحاظ کردن مولفه مشخصات فنی بازی در مرحله مستندات تولید.